عبادت، احترام
عبادت، احترام17
در شریعت اسلام هر کسی بدون واسطه انسانی میتواند عبادت کند. لذا در معماری اسلامی چنین به نظر میرسد همه ساختمانهایی که به واسطه نیازهای مختلف بشری ساخته میشود، باید فضای ساده و بیپیرایه و پاک همچون مسجد باشند؛ یک شهر یعنی یک مسجد که خصوصیات عمومی یک مسجد را یک شهر با همه اماکن آن باید داشته باشند تا یک شهر اسلامی به وجود آید. در همه شهر میباید نمادهایی از یک شهر اسلامی به صورت شفاف و برجسته نمود پیدا کند تا هر شهروندی خود را در یک شهر اسلامی احساس کند؛ به ویژه اینکه در همه جا چه در مسجد و بازار و منزل میتوان عبادت کرد. هر چند مسجد فضای بیشتری برای عبادت دارد، ولی منزل و مسجد عین هم هستند: در مسجد بدون کفش را میروند، در منزل هم، در مسجد معامله نمیکنند، در منزل هم، در مسجد به چشم نامحرم به هم نگاه نمیکنند، در منزل هم.
محتوای معماری همه بناها و با هر کاربردی میتواند محتوی مسجدی هم داشته باشد. یک اثر معماری با یک محتوای عبادی، مسلم است پاکی میطلبد. اماکن باید طوری بنا شوند که دور از هر ناپاکی باشند. توالتها خارج از محیط آلودگیها و در بیرون بنای اصلی ساخته میشوند. آبریزگاهها در گوشه ای از حیاط، طوری ساخته میشود تا با پیمودن مسافتی، تطهیر کفش فراهم شود. احترام و حفظ حرمت منزل بر ساکنان آن واجب است. لذا حفظ و حرمت و ادای احترام در مسجد، واجبتر از منازل است. مساجد باید عاری از هر ناپاکی باشند و ورود هر پلیدی به مسجد حرام است.